การโกงเป็นเรื่องผิดไหม?… เส้นสายล่ะ?… การตามน้ำล่ะ?… การใช้อำนาจอำนวยความสะดวกให้พวกพ้องล่ะ?

สำหรับอลองโซ แฮร์ริส (Denzel Washington) ทุกสิ่งที่เกริ่นไว้ข้างต้น ไม่สามารถกำหนดนิยามด้วยเพียงคำว่า “ผิดหรือถูก” แต่ทั้งหมดนั่นคือวิธีการเอาตัวรอดในสังคมชนิดหนึ่ง และมันเป็นเพียงการฉวยคว้ากำไรจากโอกาสที่ตำแหน่งเขามีเท่านั้นเอง

“ตราตำรวจ” สำหรับอลองโซ คือตั๋ววิเศษที่ช่วยให้เขาได้ทุกสิ่งอย่างง่ายดาย ไม่ว่าจะความเคารพ พรรคพวก การมีอำนาจแห่งกฎหมายมาเป็นกองหนุน อีกทั้งโอกาสที่จะหาเงินหาทองเข้ากระเป๋าได้แบบไม่จำกัด ยิ่งตอนไหนเงินช็อตก็สามารถใช้อำนาจตำรวจที่มีนี่แหละ หาเงินมาใช้ได้แบบทันใจ… อลองโซอาจมองว่านั่นคือการบริหาร “โอกาส” มากกว่าจะมองว่า “เป็นการโกง”

แต่ในสายตาของเจค ฮอยท์ (Ethan Hawke) ตำรวจใหม่ที่เพิ่งย้ายมาเป็นคู่หูกับอลองโซแล้ว มันมีเส้นแบ่งชัดเจนระหว่างขาวกับดำ ถูกกับผิด ซื่อกับโกง และเขาเข้าใจโดยไม่ต้องให้ใครมาอธิบายว่าสิ่งที่คู่หูคนใหม่ของเขาทำนั้น ไม่ใช่เรื่องที่ถูกต้อง!

Training Day เล่าถึงวันแรกของการทำงานในเขตใหม่ของเจค โดยมีอลองโซเป็นเหมือนคู่หูและคนสอนงาน ในช่วงแรกของการออกตระเวนอลองโซก็มีทั้งสอนและทั้งขึงขังใส่เจค แรกๆ เจคก็คิดว่าคงเป็นการรับน้องขู่ให้กลัวทั่วๆ ไป แต่เมื่อเวลาผ่านไปเจคก็เริ่มสงสัยว่าอลองโซเป็นตำรวจประเภทกินส่วยฉวยโอกาสหรือเปล่า… และเมื่อถึงจุดหนึ่งเขาก็ตระหนักว่าอลองโซคนนี้ คืออสรพิษที่น่าสะพรึงอย่างยิ่ง

จริงๆ แล้วหากดูที่บทก็จะค่อนข้างคุ้นนะครับ เรื่องประเภทพระเอกเป็นตำรวจดีแล้วก็เจอตำรวจโกง เลยพยายามจับกุม แต่เพราะตำรวจโกงฉลาดเลยทำให้พระเอกพลาดทีเกือบแย่ แต่สุดท้ายพระเอกก็จะรอดมาและนำมาสู่ไคลแม็กซ์ สำหรับเรื่องนี้มันก็ลงสูตรนั้นเด้ะๆ ครับ

แต่จุดที่ทำให้เรื่องนี้โดดเด่นสุดๆ ต้องยกให้การแสดงที่ดีจนไม่อาจละสายตาได้ของเฮีย Denzel ที่สามารถสวมวิญญาณอลองโซ แฮร์ริสได้แบบสุดยอด คือภาพที่เราเห็นนั้น อลองโซไม่ใช่ตำรวจที่โกงเต็มร้อย หน้าร้ายเต็มขั้น หรือเหี้ยมจน ม. ม้าวิ่งหนี แต่เขาคือคนธรรมดานี่แหละครับ ที่บางครั้งก็มีด้านดีบ้าง แต่เนื่องจากโลกและสิ่งต่างๆ หล่อหลอมเขา จนกลายเป็นคนที่ร้ายลึก ไม่ไว้ใจใครง่ายๆ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตัวก่อนอื่นใด และมีความร้ายลึกเพราะผ่านชั่วโมงบินร้ายๆ มามากนั่นเอง

อลองโซจึงไม่ใช่ตำรวจโกงแบบในหนังทั่วไป แต่พี่แกมีมิติ มีเลือดเนื้อ มีโทสะ บางครั้งก็ฉลาดมาก แต่บางทีก็พลาดเพราะตัวเองประมาท แล้วยังไม่รวมแต่ละช่วงจังหวะที่เขาแอบสอน แอบแทรก แอบยัดเยียดความคิดประเภทว่า “โกงคือเรื่องปกติ” ใส่หัวเจค ซึ่งถ้าสังเกตจะเห็นว่าอลองโซหยั่งเจคตลอด ลองนำพาเจคไปเจอสถานการณ์ต่างๆ เจอคนแบบต่างๆ เพื่อดูว่าเจ้าตำรวจหน้าอ่อนคนนี้เป็นทองแท้ลนไม่ละลายหรือเป็นแค่เหล็กแป๊บที่หลอมได้ง่ายๆ ก่อนจะตามด้วยการประเมินว่าควรให้เจคเป็นคู่หูเขาต่อไปหรือไม่… อลองโซคิดอะไรไปไกลเกินคนอื่นหนึ่งก้าวเสมอ

เฮีย Denzel แกถ่ายทอดอารมณ์ของอลองโซได้สุดยอดในทุกฉากทุกตอน จนไม่แปลกใจที่ออสการ์จะเป็นของพี่ท่านในที่สุด

ของดีในเรื่องนอกจากเฮีย Denzel แล้ว Hawke ก็แน่พอตัวครับ ถ้าไม่แน่จริงเขาคงรับส่งพลังกับเฮีย Denzel ไม่ได้ ขานี้ก็ทำให้เจคดูเป็นตำรวจหน้าใหม่ที่ไฟแรง ที่มีบ้างบางขณะที่ว่อกแว่กไปตามคารมของอลองโซที่พยายามยัดเยียดความคิดให้เจคตลอดว่า “การหาลำไพ่บ้างเป็นเรื่องปกติของตำรวจ” แต่จนแล้วจนรอดเขาก็เลือกที่จะทำในสิ่งที่ถูก

ยกนิ้วให้นักแสดงครับที่ช่วยกันทำให้หนังตำรวจหักเหลี่ยมเรื่องนี้มีความเด่นเตะตาขึ้นมา ซึ่งผมว่า Antoine Fuqua ผู้กำกับเรื่องนี้คงทำงานง่ายขึ้นเยอะทีเดียว

ความเด็ดของหนังเรื่องนี้อีกอย่างหนึ่ง คือการชี้ชวนให้เรามองตัวละครในเรื่องอย่างพินิจพิเคราะห์และการตีความในสิ่งที่พวกเขาทำ

เช่นอลองโซนั้น เราอาจสรุปได้ไม่ยากเย็นว่าเขาคือตำรวจโกง แต่สิ่งที่น่ามองให้ลึกกว่านั้นคืออะไรทำให้คนในเครื่องแบบตัดสินใจทำอะไรแบบนี้ เขาเป็นแบบนี้ตั้งแต่เริ่ม ตั้งแต่ก่อนมาเป็นตำรวจเลยหรือเปล่า หรือแท้จริงแล้วในตอนแรกเขาก็เหมือนเจค เป็นตำรวจโลกสวยที่ใช้ตราเพื่อรักษาความสงบและเรียบร้อยเพียงอย่างเดียว

อันนี้หากย้อนมามองโลกแห่งความจริง เราควรเข้าใจว่าตำรวจที่ลงเอยด้วยการโกงกินหรือเล่นเส้นเพื่อผลประโยชน์นั้น มีทั้งที่หมายจะเดินทางนี้ตั้งแต่แรก แต่กับบางคนมาเป็นในภายหลังก็มี ไม่ว่าจะเพราะความจำเป็นบังคับ หรือเพราะตามน้ำ หรือเพราะมีมุมมองต่อโลกเปลี่ยนไป

คนดีๆ บางคนเลือกเดินเส้นทางใหม่ เฉไปสู่สิ่งไม่ดี ก็อาจเพราะเขามองว่า “ดีชั่วเป็นเพียงนิยาม แต่ในชีวิตจริง มีเพียง “อยู่รอด” หรือ “ดับดิ้น” เท่านั้น”

ในท้ายที่สุดแล้ว เจคอาจสามารถรักษาความดีที่ตนมี แต่คำถามคือหากสังคมที่เขาทำงานยังเต็มไปด้วยคนแบบนี้ เต็มไปด้วยกระแสแบบนี้ แล้วจะมีอะไรที่เป็นหลักประกันว่าเจค ฮอยท์ จะไม่กระเถิบเข้าไปในจุดที่อลองโซ แฮร์ริสยืนอยู่?

จัดเป็นหนังเข้มข้นที่ห้ามพลาด

สามดาวครับ

(8/10)