ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 จะสิ้นสุด มีนักวิทยาศาสตร์, เจ้าหน้าที่ทางทหาร, นักเคมี, ผู้เชี่ยวชาญทางจิต และหน่วยข่าวกรองหลายร้อยคนของเหล่านาซีถูกนำตัวมายังสหรัฐอเมริกาอย่างลับๆ ตามคำสั่งของ Harry S Truman ประธานาธิบดีของอเมริกาในขณะนั้น ซึ่งปฏิบัติการที่ว่าเป็นที่รู้จักกันในชื่อ Operation Paperclip

จุดประสงค์สำคัญของปฏิบัติการนี้คือเกณฑ์คนหัวกะทิของนาซีมาเพื่อเอาเทคโนโลยีและองค์ความรู้ทั้งหลายมาเสริมความแข็งแกร่งให้กับอเมริกา เพื่อที่อเมริกาจะได้เปรียบยามต้องต่อกรกับศัตรูรายใหม่ (เช่น สหภาพโซเวียต เป็นต้น) ผู้ที่ถูกพามาก็อย่างเช่น นักวิทยาศาสตร์ด้านจรวดอย่าง Werhner von Braun ที่มีส่วนช่วยให้อเมริกาพาคนยังดวงจันทร์ได้ก่อนโซเวียด แล้วก็สายลับตัวท็อปของฮิตเลอร์อย่าง Rheinhard Gehlen ก็มีบทบาทในองค์กร CIA สมัยที่เริ่มตั้งใหม่ๆ ด้วย

ตอนนี้จะมีการสำรวจโยงใยระหว่างตระกูลบุช, ร็อกเกอะเฟลเลอร์, ดูปองต์ และมอร์แกน รวมถึงกลุ่มทุนธนาคารที่ “อาจจะ” เกี่ยวข้องเหล่านาซี รวมถึงมีการกล่าวถึงมีทฤษฎีที่ว่าฮิตเลอร์คือคนที่ถูกสร้างคนโดยชาติตะวันตกเพื่อเป็นปราการป้องกันการรุกรานของคอมมิวนิสต์ แต่ในเวลาต่อมาเขากลับมีอำนาจจนเกินควบคุมและย้อนกลับมาทำร้ายผู้สร้าง ซึ่งก็มีคนที่สนับสนุนทฤษฎีนี้ แต่ก็แน่นอนว่ามีคนเห็นต่าง เช่น การมองว่าการขึ้นสู่อำนาจของฮิตเลอร์นั้น บางอย่างก็ตระเตรียมกันไม่ได้ง่ายๆ และบางอย่างก็เป็นไปตามสภาวะของประเทศเยอรมนีเองในแบบที่ยากจะมีคนชักใยได้

ก็เหมาะแก่การดูเพื่อเปรียบเทียบแนวคิดของทั้งฝั่งคนที่เชื่อและไม่เชื่อครับ ซึ่งในทางหนึ่งก็ขึ้นอยู่กับที่คนจะมอง และขึ้นกับว่าจะให้น้ำหนักกับหลักฐานปัจจัยตัวไหนมากกว่ากัน ซึ่งในมุมมองของผมนั้น สิ่งใดที่ยังฟันธงไม่ได้ เราก็รับฟังมันทุกแนวคิดและทุกทฤษฎีครับ ให้เห็นภาพรวม รอจนกว่ามันจะนำเราไปสู่คำตอบแท้จริงที่ยากจะปฏิเสธ แต่ก็แน่นอนว่าเราต้องระมัดระวัง ไม่ด่วนเชื่อหรือด่วนตัดสินแบบสุดตัวเร็วจนเกินไป เพราะบางครั้งการด่วนเชื่อก็อาจทำให้เราตกเป็นเหยื่อในการชวนเชื่อได้เหมือนกัน

มีแนวคิดหลายอันที่น่าสนใจครับ อย่างแนวคิดที่ว่า “คนทั่วไปเชื่อว่าประวัติศาสตร์เกิดขึ้นโดยบังเอิญ แต่บางครั้งประวัติศาสตร์ถูกวางแผนไว้ก่อนแล้ว” นี่ก็อันหนึ่ง อีกอันหนึ่งก็ “เมื่อคุณรับเอาเทคโนโลยีของเขามา คุณก็จะได้รับปรัชญาของพวกเขาแทรกเข้ามาด้วย” ซึ่งเรื่องแบบนี้ทำให้นึกถึงพวกไฮดร้าใน Marvel เลยครับการแทรกซึม การต่อยอดอำนาจของเหล่าไฮดร้าก็ทำให้เห็นภาพแนวคิดเหล่านี้ได้ชัดอยู่เหมือนกัน

อีกประเด็นคือแนวคิดที่ว่า อเมริกาเกณฑ์บุคคลที่จริงๆ แล้วถือว่ามีความผิด เป็นอาชญากรสงครามมาทำงานให้ ในมุมหนึ่งมันอาจไม่ถูกต้องสำหรับใครหลายๆ คน แต่สำหรับบางคนก็มองว่ามันคือ “ความชั่วร้ายที่จำเป็น” ประมาณว่าเอาคนที่มีความผิดมาใช้ประโยชน์ในทางใดทางหนึ่ง – ซึ่งอาจจะช่วยสกัดกั้นความชั่วร้ายรูปแบบอื่นไม่ให้เกิดขึ้น – โดยแลกเปลี่ยนกับการงดเว้นโทษ มันอาจไม่ใช่สิ่งถูกต้อง แต่คนที่เลือกทางนี้ก็มองว่ามันคือ “ความชั่วร้ายที่จำเป็น”… ก็ชวนให้คิดเหมือนกันครับว่า แล้วเราล่ะ จะมองเรื่องนี้แบบไหน?

เป็นอีกตอนที่ดูจบแล้ว ทำให้อยากนั่งคิดเงียบๆ สักพัก ให้ข้อมูลและความคิดในหัวได้เจอกัน แล้วรอมันตกผลึก…

เพราะของบางอย่างมันต้องใช้เวลา มันจึงจะออกดอกออกผล – ความคิดก็เช่นกัน

สองดาวครึ่งครับ

(7/10)