หลายคนรีเควสท์ให้ผมรีวิวเรื่องนี้ และผมก็คิดเสมอครับว่าถ้าเขียนออกมา มันคงไม่เชิงเป็นรีวิว แต่จะเป็นบทความแนว “คนชราออกมารำลึกความหลัง ตามด้วยการเชียร์ดารานักบู๊ที่เราโตมาพร้อมหนังของพวกเขา”

ผมชอบนะครับ The Expendables เนี่ย หนังมันดูเพลินดีจริงๆ แม้บทจะผูกขึ้นอย่างง่ายๆ ว่าด้วยกองกำลังรับจ้างกลุ่มหนึ่งมาร่วมกันปฏิบัติงานเสี่ยงตาย และงานล่าสุดคือการต่อกรกับเผด็จการบนเกาะอันห่างไกล ซึ่งก็ตามสูตรครับว่าเผด็จการคนที่ว่านี่ต้องมีผู้ชักใยเบื้องหลังอีกต่อหนึ่ง

และที่ขาดไม่ได้คือเหตุผลหลักที่พวกพระเอกต้องไปถล่มพวกเผด็จการ ก็เพื่อช่วยเหลือหญิงสาวที่พ่อพระเอกของเราเคยมีเยื่อใยกันมาก่อน ครบสูตรครับ เดาเรื่องได้ไม่ยาก

หนังมันโดนใจตรงที่การรวมดาวบู๊ ที่คนรักหนังอายุ 30 อัพล้วนคุ้นหน้า ตั้งแต่ Sylvester Stallone (Rocky, Rambo) แกนนำในการสร้างหนังเรื่องนี้ กับบท บาร์นี่ย์ รอส ผู้นำทีมมือพระกาฬ, Jason Statham (The Transporter) รายนี้ก็พริ้ว เท่ห์ บึ้ก หล่อ กับบท ลี คริสต์มาส, หลี่เหลียนเจี๋ย หรือ Jet Li (หวงเฟยหง) กับบทหยินหยาง ชาวจีนร่างเล็กแต่ไวโคตร, Dolph Lundgren (Universal Soldiers) ในบท กันเนอร์ เจนเซ่น จอมบู๊หน้ากวน และ Mickey Rourke ที่ไม่เชิงเป็นนักบู๊ แต่ออกแนวเป็นพระเอกแบดบอยแห่งยุค 80 ก็มาเป็น ทูล เจ้าของแหล่งรวมพลสำคัญของทีม

แค่ 5 รายนี้มาก็ได้ใจแล้วครับ แต่ละเจ้าก็เล่นได้เหมาะกับบทตัวเองด้วย ไหนจะบทรับเชิญของ Bruce Willis และ Arnold Schwarzenegger ที่แม้จะมาแค่ฉากเดียว แต่พอเหมาะ โดยเฉพาะการแอบกัดกันตลอดการสนทนาในฉากสั้นๆ นั้น แค่แป๊บเดียวก็คุ้มแล้วล่ะครับ

ส่วน Randy Couture, Steve Austin, Terry Crews นั้น ผมอาจไม่คุ้นนัก แต่รายที่จำได้ไม่ลืมคือ Gary Daniels ที่เป็นพระเอกหนังบู๊เกรดบีอยู่หลายเรื่อง ขานี้จริงๆ ก็เท่ห์และเก่งนะครับ แต่เสียดายที่ไม่มีโอกาสได้เล่นนำในจอใหญ่เท่าไร ชื่อเลยไม่ค่อยดัง

และนักแสดงที่ชอบเล่นบทร้ายๆ โหดๆ โรคจิตๆ อย่าง Eric Roberts (พี่ชายของ Julia Roberts) ก็มาเป็น เจมส์ มันโร วายร้ายผู้ชักใหญ่เบื้องหลัง พี่คนนี้ก็หายห่วงครับสำหรับบทแบบนี้

ดาราถือว่าแม่เหล็กสำหรับคอหนังแอ็กชั่นยุค 80 – 90 เห็นหน้าก็โอเคแล้ว

ในส่วนของบทหนังนั้น ถ้าจะบอกว่ามันเดิมๆ ไม่แปลกใหม่ มันก็ใช่ล่ะครับ แต่ไม่ว่าจะยังไง มันก็ยังเป็นสูตรเดิมที่ก่อให้เกิด “ความมันส์” ได้ ถ้ารู้จังหวะในการถ่ายทอด

และพอดีที่ Sylvester Stallone แกรู้จังหวะครับ เพราะเคยกำกับทั้ง Rocky ภาค 2 – 4 และภาค 6 ไหนจะ Rambo 4 อีก พี่ท่านเลยจัดเต็มการฉากบู๊แบบถึงใจ อย่างฉากระเบิดท่าเรือนั่นถือว่าทำออกมาเอาใจแฟนๆ โดยแท้ ตอนผมดูนี่อารมณ์มันสะใจมากจริงๆ

เป็นหนังที่คนแก่ รวมคนแก่ มาบู๊ให้คนรุ่นพี่แก (หรือโตมากับหนังของพี่แก) ดูเพื่อความสะใจน่ะครับ ว่างั้นเถอะ

ใครที่ชอบดู “หนังบู๊ที่เน้นสะใจเป็นเรื่องหลัก ส่วนบทแน่นหนักเป็นรอง” น่าจะถูกปากถูกคอกับหนังเรื่องนี้… ไม่มากก็มาก

กระนั้นตัวหนังก็ใช่จะบู๊วายป่วงแบบไม่คำนึงถึงประเด็นอื่น เพราะยังมีการสอดแทรกประเด็นเล็กๆ ที่เพิ่มรสเพลินให้หนัง ไม่ว่าจะมุกฮาจิกกัดกันไปมาระหว่างตัวละคร หรือด้านดราม่าโรแมนซ์เล็กๆ ของ ลี คริสต์มาส ที่มีปัญหารักๆ เลิกๆ กับสาวซ่าส์นามว่า เลซี่ (Charisma Carpenter) พวกนี้ถือว่าเป็นชูรสเล็กๆ ที่ไม่เลว

ดูแล้วก็ย้อนนึกถึงหนังบู๊สมัยก่อนที่ผมชอบน่ะครับ ยุคนั้นไม่ใช่ทุกเรื่องที่จะทำออกมาแล้วเข้มครบเครื่องแบบ The Terminator, Rambo หรือ Die Hard แต่กระนั้นสูตรสำเร็จของหนังระดับรองลงมา มันก็ตอบยังสนอง “ต่อมมันส์” ในตัวคนดูได้พอสมควร เอาแค่มีฉากแอ็กชั่นมันส์ๆ ยิงกันหูดับ ระเบิดกันตูมตาม มีพล็อตดราม่าและมิติตัวละครใส่ลงมานิดหน่อย แค่นี้ก็อร่อยแล้ว

บางครั้งคนเราก็ไม่ได้ต้องการ “หนังที่สมบูรณ์แบบเต็มขั้น” บางจังหวะเราก็อยากได้หนังที่ดูแค่พอเพลิน ดูเอาสะใจ ดูเอาขำ ดูเอาตื่นเต้นเสียวไส้

หนังบู๊สมัยก่อนที่แม้จะไม่สุดยอดแต่ผมดันชอบ ก็อาจเพราะมันมาถูกจังหวะอารมณ์ มาตรงกับความต้องการ แม้จะไม่สมบูรณ์แต่พอดีว่าเราอยากได้แค่นั้น แล้วมันก็ตอบสนองพอดี

The Expendables อาจเป็นหนังแอ็กชันเชยๆ ที่ไม่มีชั้นเชิงหรือการหักมุมอะไรมากมาย แต่มันตอบสนองความต้องการง่ายๆ ของคอหนังบู๊รุ่นเก๋า หรือแม้แต่รุ่นใหม่บางคนก็น่าจะสนุกไปกับมันได้

มาเรื่องเกร็ดหนังกันนิดหน่อยดีกว่าครับ จริงๆ แล้วพี่ Sly แกทาบทามดารานักบู๊มาเล่นหลายคนเลยนะครับ เริ่มจาก Jean-Claude Van Damme ที่พี่ Sly แกอยากเชิญมามากๆ แต่ตอนนั้น Van Damme เห็นว่าบทที่เขาจะมาแสดงนั้นยังไม่น่าสนใจเลยปฏิเสธไปครับ

รายต่อมาก็คือ Wesley Snipes ที่แรกเริ่มพี่ Sly วางให้มาเล่นเป็นบท เฮล ซีซาร์ (ที่ Crews แสดง) แต่พอดีว่า Snipes กำลังมีปัญหาเรื่องคดีภาษี ทำให้เขาไม่สามารถออกมาถ่ายทำนอกสหรัฐได้ พี่ Sly เลยหันไปหา Forest Whitaker แต่รายนี้ก็คิวไม่ว่างอีก ตัวเลือกถัดมาก็คือนักร้องแร็พชื่อดัง 50 Cent ทว่าเขาก็บอกปัดเพราะอยากโฟกัสกับงานเพลงมากกว่า จนในที่สุดบทก็ตกมาเป็นของ Crews

ส่วนบท เจมส์ มันโร นั้นก็ได้มีการทาบทาม Robert De Niro, Al Pacino, Ben Kingsley และ Ray Liotta แต่สุดท้ายพี่ Sly ก็เห็นว่า Roberts ดูจะเหมาะกับบทนี้ที่สุด

อีกคนที่ลืมไม่ได้คือ Steven Seagal ครับ พี่ Sly อยากให้เขามาแสดงรับเชิญ แต่เนื่องจาก Seagal เขามีปัญหาไม่ถูกกับ Avi Lerner ผู้สร้างหนังเรื่องนี้ หลังจากเคยร่วมงานกันในหนังเรื่อง Kill Switch (หนังวีดีโอน่ะครับ)

หลายคนมองว่าหนังเรื่องนี้คือความพยายามอีกเฮือกของพี่ Sly และเหล่านักบู๊ที่ระยะหลังๆ หนทางบนวงการภาพยนตร์เริ่มถึงทางตัน

แต่ผมกลับมองว่าอย่างน้อยพวกเขาก็ไม่ยอมแพ้ครับ ยังพยายามสร้างสรรค์ผลงานใหม่ๆ ออกมา แม้กาลเวลาจะผ่านไป แม้คนดูบางส่วนลืมพวกเขาไปแล้วก็ตาม

ตอนผมดูหนังเรื่องนี้ ผมดูด้วยสองมุมมองในเวลาเดียวกัน

มุมมองแรก ผมดูตัวหนัง ดูการแสดง ดูฉากแอ็กชัน ที่ดูแล้วมันสะใจ ชวนให้นึกถึงลีลาบู๊เดิมๆ ที่เติมทุนเข้าไป ทำให้สามารถเนรมิตฉากได้ใหญ่ขึ้น

มุมมองที่สอง คือ ดูลึกไปถึงเบื้องหลัง ไม่มองเพียงว่าพวกเขาคือตัวละครในหนัง แต่มองว่า “นั่นพี่ Sly นั่นพี่ Arnold นั่นพี่ Bruce นั่นพี่ Dolph”

มุมที่สองนี้มองด้วยใจรำลึกและขอบคุณ คิดถึงสมัยก่อนที่ผลงานหนังของพวกเขาสร้างความบันเทิงให้กับเรา เป็นเพื่อนแก้เหงาในวันว่าง เป็นเพื่อนแก้ง่วงในยามดึก ย้อนคิดถึงยามที่พวกเขาถ่ายทำหนังสักเรื่องสมัยก่อน เขายอมเจ็บตัว ยอมแสดงฉากเสี่ยงตาย หรือบางครั้งกว่าที่หนังแต่ละเรื่องจะสำเร็จออกมาได้ พวกเขาต้องพยายามหาทางออก หาทุน หรือเจรจา (บ้างก็งัดข้อ) กับผู้สร้าง ครั้นพอสร้างเสร็จออกมาหนังเรื่องนั้นๆ ก็อาจโดนคนดูเมินซะอีก

… แต่พวกเขาก็ยังกลับมาในวันนี้ มาทำหนัง มาออกหมัดซัดลูกปืนให้เราดูแม้แต่ละคนจะอายุอานามกว่า (หรือเกือบ) ครึ่งร้อยกันเข้าไปแล้ว

มองมุมแรกผมโอเคกับหนัง ส่วนมุมที่สองทำให้ผมโอเคมากขึ้นไปอีก

ไม่ปฏฺิเสธครับว่าหนังมีจุดโหว่ไม่น้อย มีจุดอ่อนหลายประการ

แต่ที่ร่ายมาไกลไม่ได้จะบอกว่าหนังเรื่องนี้ดีมาก หรือมันไร้ที่ติ… แค่จะสรุปเท่าที่รู้ว่า “ผมชอบหนังเรื่องนี้” เท่านั้นล่ะครับ

สองดาวครึ่งครับ

(7/10)